Çiftçilerin Ürünlerini Sigorta Yaptırabilmesi İçin ÇKS Üyeliği Şart

Ürünlerini sigorta yaptırmak isteyen üreticilerin, çiftçi kayıt sistemine (ÇKS) üye olmaları gerekmektedir. 2021 yılında ÇKS’ye kayıtlı çiftçi sayısı 2 milyon 173 bin iken, bu rakam 2025 yılında 2 milyon 344 bine yükselmiştir. 2021 yılında 151 milyon 643 bin dekar olan ÇKS’ye kayıtlı ekili alan ise 2025 yılı itibariyle 167 milyon 558 bin dekara çıkmıştır.

Türkiye genelinde toplam 24 milyon hektar tarım arazisi bulunmaktadır ve bunun yaklaşık 16.7 milyon hektarı ÇKS’ye kayıtlıdır. ÇKS’ye kayıtlı alan ve çiftçi sayısı yıllar içinde artış göstermiş olsa da hala istenilen seviyede değildir. Yaklaşık 7.3 milyon hektar tarım arazisinin ÇKS kaydı bulunmamaktadır, yani tarım arazilerinin yüzde 30’u ÇKS’ye kayıtlı değildir. Bu durumda sigorta yaptırılamamaktadır. Sigorta yaptırılmamasının nedenleri arasında dekar başına yüksek primler, eksper raporlarında gerçek hasarın tespit edilmemesi ve kesintiler yer almaktadır.

Muhalefetten Gelen Öneriler

Felaketin vurduğu bölgeler arasında bulunan Malatya, “dünyanın kayısı başkenti” olarak bilinmektedir. Kayısının dondan büyük zarar gördüğü Malatya’da muhalefet, felaketin boyutlarının araştırılması için Meclis’te araştırma önergeleri sunmuştur. CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, kayısının kentin en önemli geçim kaynağı ve ekonomik girdisi olduğunun altını çizmiştir. Kentte yaklaşık 8 milyon kayısı ağacı bulunduğunu ve yaklaşık 60 bin ailenin kayısıdan geçimini sağladığını belirtmiştir.

‘Felakete Neden Olan Durumlar’

Milletvekili Ağbaba, Malatya’da üretilen kuru kayısının başta Almanya, ABD, Fransa, İngiltere gibi yaklaşık 70 ülkeye ihraç edildiğine dikkat çekmiş ve 11 Nisan’daki zirai donun büyük bir felakete neden olduğunu vurgulamıştır. Malatya’nın 13 ilçesinde meydana gelen don felaketinin Elbistan, Baskil, Gürün gibi geniş bir alanda etkili olduğunu belirtmiştir.

‘Kara Kıştan Etkilenen Alanlar’

Ağbaba, 4 Nisan’da özellikle Doğanşehir, Akçadağ, Yazıhan, Hekimhan, Arapgir ve Arguvan gibi bölgeleri etkileyen dolu yağışının ardından yaşanan don felaketinin 13 ilçede ciddi hasara yol açtığını aktarmış ve Malatya’da rekoltenin neredeyse tamamen yok olduğunu ifade etmiştir.

Ağbaba, kayısı başta olmak üzere elma, armut, badem, ceviz, şeftali, dut gibi tüm meyvelerde büyük kayıplar yaşandığını belirtmiş ve yaklaşık 11 bin poliçenin TARSİM’e yaptırıldığını söyleyerek, sigorta yaptıran çiftçi sayısının Malatya’da ortalama yüzde 20 civarında olduğuna dikkat çekmiştir.